باسمه تعالی
چو باران رفت، بارانی میفکن!
وحید حاج سعیدی
یکی از معضلات اخیر کشور در سال های اخیر مشکل کم آبی می باشد که با وجود توصیه مسئولین در خصوص جلوگیری از هدر رفت آب و صرفه جویی آن، این مشکل کماکان وجود دارد. هر چند این مشکل در اکثر کشور های پیشرفته دنیا نیز دیده می شود و پدیده نوظهوری نیست، ولی در کشور ما دیگر چندان نگرانی نیست؛ چرا که همین لحظه که شما روزنامه در دست دارید و نور از فضای پیرامون محیط به صفحه روزنامه برخورد می کند و پس از باز تاب از روی کلمات چاپ شده روی کاغذ از مردمک چشمتان عبور می کند و طی یک فراینده پیچیده شما قادر به خواندن مطالب این ستون هستید، مسئولین در حال مالیدن پوزه کم آبی به آسفالت هستند و با روش های نوین پیش بینی و بارور سازی ابر ها درصدد حل این معضل چند ساله هستند!
جالب اینکه در این گیر و دار کسی تولیت حل بحران کم آبی را گردن نمی گیرد و فقط پس از نزول رحمت الهی یا همان بارش باران، همه مدعی این نعمت بی منت الهی می شوند و این دو قاشق باران، هزار تا صاحب پیدا می کند!
شاهد مثال اظهارات هفته اخیر «مدیر عامل شرکت آب منطقه ای» و «مدیر کل پیش بینی و هشدار سریع هواشناسی» در این باره است که در خصوص بارش اخیر باران در تهران، هر کدام خود را در منشاء اثر می دانند: اصل داستان به روایت جراید...
«یکشنبه گذشته بعد از بارش باران در تهران، مدیر عامل شرکت آب منطقه ای تهران به خبرگزاری فارس گفت: باروری ابرها در تهران جواب داد و ریزش دو شب پیش بعد از باروری ابرها بود. هر چند خسرو ارتقایی نیز معتقد است باروری ابرها 10 تا 15 درصد موفقیت آمیز است، اما او روی گفته خود پافشاری می کند به همین دلیل روز گذشته نیز در گفت وگو با مهر دلیل بارش باران را دو سورتی پروازی می داند که برای باوری ابرها در تهران انجام شد. این در حالی است که احد وظیفه، مدیرکل پیش بینی و هشدار سریع سازمان هواشناسی در این باره نظر متفاوتی دارد. به نظر او باروری ابرها نمی تواند دلیل بارش چند روز گذشته تهران باشد، زیرا کارشناسان هواشناسی از چند روز قبل ورود این سامانه را پیش بینی کرده بودند.
وظیفه در این باره به جام جم گفت: ما این بارش را پیش بینی کرده بودیم حتی بر اساس مدل ها پیش بینی شده بود در تهران ده میلی متر باران ببارد، اما فقط پنج میلی متر بارش داشتیم. از این گذشته مدیرکل پیش بینی و هشدار سریع سازمان هواشناسی تاکید می کند این ادعا از نظر علمی پذیرفتنی نیست، زیرا با یک باروری ابر نمی توان با یقین گفت این بارش ها تحت تاثیر باروری اتفاق افتاده است.» ( جام جم – 14 بهمن 93)
هر چند بر اساس تحقیقات کتابخانه ای، میدانی و حتی چاله میدانی حقیر، هیچ کدام از اظهارات فوق دلیل بارش باران نیستند و بدون شک «چو مه به هاله نشیند دلیل باران است.» ولی این باعث نمی شود که ما قدردان زحمات دوستان نباشیم. فلذا ضمن تقدیر و تشکر فراوان از مدیریت بارش محور عزیزان در محضر اساتید درس پس می دهیم و جسارتاً ذکر چند نکته را ضروری می دانیم:
الف) دانستن قدر نعمت: درست است که بحمدالله از این پس مشکل کم آبی نداریم و حتی مشکل هوای آلوده تهران نیز حل خواهد شد و با فن آوری نوین هر وقت دلمان بخواهد می توانیم هوای تهرانی را خیس و بارانی کنیم؛ ولی دوستان عنایت داشته باشند، باید قدر این نعمت را هم بدانیم و به قولی « چو باران رفت بارانی میفکن» چرا که سالانه 400میلیارد متر مکعب ریزش جوی داریم ولی به دلیل جدی نگرفتن آبخیز داری در کشور فقط 130 میلیارد متر مکعب از آن برداشت می شود که با هدر روی بخشی از این آب در شبکه آبرسانی و زمین های کشاورزی تنها 40 میلیارد متر مکعب از این آب به مصرف کشاورزی، صنعتی و خانگی می رسد!
ب) حل مشکل سایر استان ها: درست است که این فن آوری در تهران جواب داده است ولی دلیل نمی شود که سایر استان ها از این تکنولوژی محروم بمانند. فلذا پیشنهاد می شود دوستان چند سورتی پرواز روی دریاچه ارومیه، تالاب گاوخونی، خلیج میانکاله، زاینده رود و ... هم داشته باشند و با بارور کردن ابر های روی این دریاچه ها و تالاب ها، دوستداران طبیعت و محیط زیست را از نگرانی برهانند!